سرویس خبری اندیشکده ها

پیش از تحلیف دونالد ترامپ، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان توافق‌نامه‌ی “مشارکت جامع” میان روسیه و ایران امضا کردند که حاوی همکاری‌های اقتصادی و نظامی است و به رشد روابط با چین و کره‌شمالی اشاره دارد. این توافق همزمان با ضعف‌های اقتصادی و نظامی ایران و همکاری چهارگانه‌ی این کشورها، چالشی بزرگ برای سیاست خارجی آمریکا محسوب می‌شود. ترامپ ممکن است سیاستی تهاجمی‌تر از جو بایدن را در پیش گیرد تا به تهدیدهایی که این “محور تهاجم‌گران” ایجاد کرده، پاسخ دهد. این رویداد اهمیت تاریخی و ژئوپلیتیکی بیشتری نسبت به دیگر موضوعاتی که ترامپ بر آن‌ها تمرکز کرده دارد.

در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، اسرائیل و حماس با میانجی‌گری بین‌المللی به توافقی برای آتش‌بس و آزادی گروگان‌ها دست یافتند که شامل سه مرحله است: آزادی گروگان‌ها و زندانیان و افزایش کمک‌های انسانی به غزه. جنگ به ویرانی غزه و تلفات انسانی بسیاری انجامیده و همچنین فاصله بر سر راه‌حل دو‌کشوری را افزایش داده است. این رویداد به تغییرات سیاسی و امنیتی در خاورمیانه دامن زده و تأثیراتی بر جایگاه جهانی اسرائیل گذاشته است. چالش‌های آینده شامل بازسازی غزه و تعیین امنیت و سیاست‌های منطقه‌ای است.

آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، اعلام کرد که توافقی برای آتش‌بس در غزه در اسرع وقت آماده و اجرایی شدن است، به شرط پذیرش حماس. او بیان کرد که حماس در ماه‌های گذشته نقش مخربی داشته اما اکنون توافق نزدیک‌تر از همیشه است. بلینکن برنامه‌هایی برای آینده غزه معرفی کرد که شامل ایجاد یک اداره موقت با مشارکت تشکیلات خودگردان فلسطینی و جامعه بین‌المللی برای مدیریت جنبه‌های غی نظامی است. او همچنین به اهمیت اصلاحات در تشکیلات خودگردان و تعهد به حمایت از حکمرانی فلسطینی اشاره کرد. در نهایت، بلینکن از تلاش‌های دیپلماتیک دولت بایدن در منطقه دفاع کرد و اهمیت ادامه عادی‌سازی روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی را تاکید نمود.

دولت ورودی ترامپ باید نقش چین در حمایت از حوثی‌ها و ایران را در دستور کار خود با پکن قرار دهد، چون این کشورها امنیت دریای سرخ و تجارت جهانی را تهدید می‌کنند. چین از طریق خرید نفت از ایران و تأمین قطعات نظامی به حوثی‌ها حمایت می‌کند و در عین حال از شبکه امنیتی آمریکا در خاورمیانه بهره‌برداری می‌کند. نگرانی‌ها در مورد این همکاری منجر به درخواست‌هایی از مقامات آمریکایی برای همکاری چین در مهار حملات حوثی‌ها شده است، اما پکن تاکنون تمایل به همکاری نشان نداده است. ترامپ می‌تواند با هماهنگی با متحدان و فشار دیپلماتیک و اطلاعاتی به چین، حمایت این کشور از حوثی‌ها را کاهش دهد و به دنبال تقویت سازوکارهای امنیتی منطقه‌ای باشد.