بر اساس شاخص آزادی از شورای آتلانتیک، آزادی و دموکراسی در سطح جهانی رو به افول است. آزادی سیاسی به‌ویژه از سال ۲۰۱۹ به شدت کاهش یافته و جهان را به پایین‌ترین سطح خود در بیست و چهار سال گذشته رسانده است. مناطق با بزرگترین کاهش در آزادی سیاسی در تمام مناطق جغرافیایی اصلی دیده می‌شوند و بسیاری از آن‌ها به ویژه برای امنیت ملی ایالات متحده اهمیت دارند.
دلایل بنیادین متعددی برای ایالات متحده وجود دارد تا از استراتژی‌هایی که هدف‌شان جلوگیری از این قهقرا و تقویت دموکراتیزه‌سازی است، حمایت کند. این دلایل تنها محدود به تعهدات اخلاقی برای حمایت از ارزش‌های انسانی نمی‌شوند. برای مثال، تحقیقات نشان می‌دهند که دموکراسی‌ها کمتر مستعد کمک و صادرات جرم یا تروریسم بین‌المللی هستند، بهتر می‌توانند با رویدادهای اقتصادی نامطلوب سازگار شوند و از بروز فاجعه‌های گسترده جلوگیری کنند و شرکای تجاری قابل اعتمادتری محسوب می‌شوند، زیرا با رعایت حاکمیت قانون و محافظت از سرمایه‌گذاری‌ها در برابر تصرفات خودسرانه نخبگان سیاسی، فرصت‌های تجاری بهتری ارائه می‌کنند. به‌ویژه، اکثریت عظیمی از مردم در سراسر جهان همچنان ترجیح می‌دهند که به‌صورت دموکراتیک حکومت شوند.
حمایت از دموکراسی همچنین موقعیت ایالات متحده را در رقابت استراتژیک با رقبای خودکامه نظیر چین، روسیه، ایران و کره شمالی به‌طور کلی تقویت می‌کند. نهادهای دموکراتیک قوی‌تر، مانند نظام‌های قضایی شفاف، مجالس قانون‌گذاری توانمند، احزاب سیاسی پاسخگو، جامعه مدنی فعال و رسانه‌های آزاد، کار را برای حاکمان در بلوک خودکامه سخت‌تر می‌کند تا نخبگان را در کشورهای دیگر تطمیع کرده و برنامه‌های شوم خود را پیش ببرند.
اما با توجه به رکود دموکراتیک جهانی، سوالاتی مطرح می‌شود که آیا حمایت از دموکراسی نبردی از پیش باخته است یا خیر. علیرغم داده‌های ناامیدکننده اخیر در زمینه پیشرفت دموکراتیک جهانی، کمک به دموکراسی همچنان امری حیاتی است، نه فقط در کشورهایی که در حال گذار سیاسی و تثبیت دموکراتیک هستند، بلکه و شاید حتی بیشتر، در کشورهایی که در حال قهقرا هستند.
مطالعات موردی در خاورمیانه، آمریکای لاتین، اروپای شرقی و آفریقای سیاه پیشنهاد می‌کنند که استفاده از کمک‌های خارجی، علاوه بر و در کنار دیپلماسی و سرمایه‌گذاری، برای حمایت از پرچمداران دموکراسی، هر جا که باشند، استراتژی مؤثری است، حتی اگر نتایج آن به‌سرعت در سطح سیستم سیاسی یک کشور آشکار نشود.
