برجستهترین رویدادهای این هفته: دیدار نخستوزیر نپال، ک. پ. شارما اولی از پکن، افزایش تنشها بین بنگلادش و هند پس از دستگیری یک فعال هندو در داکا، و پیشرفت پاکستان در برنامهریزی برای فایروال اینترنت به سبک چین.
به اطلاعرسانی جنوب آسیا در سیاست خارجی خوش آمدید.
این هفته، نخستوزیر نپال، ک. پ. شارما اولی، برای یک سفر چهار روزه به چین رفته است—اولین سفر خارجی او از زمان آغاز چهارمین دوره نخستوزیریاش در ماه ژوئیه. پکن برای اولی و هیأت ۸۷ نفرهاش مراسم خوشآمدگویی با حضور نگهبانان افتخاری ارتش چین برگزار کرد. سفر اولی شامل ملاقات با رئیسجمهور چین، شی جینپینگ، و مقامات عالیرتبه، سخنرانی در دانشگاه پکن، و دیدارهایی با جامعه کسب و کار چین است.
با انتخاب چین برای اولین سفر خارجی، اولی به دو شریک بسیار مهم خود یعنی اصلیترین متحد ائتلافیاش، حزب کنگره نپال، و هند که در تاریخ نزدیکترین دوست نپال میباشد، ریسک ناراحتی وارد کرد. به نظر میرسد که او کارتهای خود را درست بازی کرده و از درگیری با شرکای سیاسی خود اجتناب نموده است. اما روابط با دهلی نو—که پیش از این سفر تنشآمیز بود—همچنان برای اولی چالشبرانگیز خواهد بود.
اولی و حزب کمونیست مارکسیست لنینیست متحد نپال، مدتهاست که با کنگره نپال بر سر چگونگی برخورد با ابتکار کمربند و جاده چین (BRI) اختلاف نظر دارند. پکن و کاتماندو به طور مکرر در مورد سرمایهگذاریهای BRI مذاکره کردهاند، اما تا کنون هیچ پروژهای در نپال محقق نشده است. چین به طور فزایندهای مشتاق به پیشرفت است، از آنجا که پارلمان نپال یک کمک زیرساختی ۵۰۰ میلیون دلاری را از شرکت چالش هزاره ایالات متحده در سال ۲۰۲۲ تصویب کرده است.
کنگره نپال معتقد است که به دلیل وضعیت اقتصادی ناپایدار نپال، نباید به وامهای چینی توافق کند و در عوض باید بر کمکهای نقدی تمرکز کند. اما حزب کمونیست مارکسیست لنینیست متحد نپال ادعا میکند که کاتماندو باید به دنبال وام—مکانیزم مالی ترجیحی پکن—باشد، به دلیل نیاز فوری کشور به زیرساختها.
اولی و متحدانش بارها تاکید کردند که این موضوع باعث بروز درگیری نخواهد شد—اما به دلیل سیاستهای ائتلافی ناپایدار نپال، دلیل خوبی برای شک داشت. اما هفته گذشته، اولی اعلام کرد که در مدت حضورش در پکن هیچ توافق واممحور امضا نخواهد کرد، بهنظر میرسد او با این کار از بروز بحران احتمالی جلوگیری کرده است.
توافقنامههای اعلام شده در طی سفر اولی شامل تفاهمنامهها و ترتیبات غیررسمی دیگر در زمینههای تجارت، زیرساخت، فناوری و تبادل فرهنگی است.
در دهلی نو، بازدید اولی با نگرانیهایی همراه خواهد بود. رهبر نپالی سنت دیرینه بازدید اول به هند را نقض کرد. اما اولی—که مقامات هندی او را طرفدار چین میدانند—هنوز دعوت رسمی برای بازدید از هند دریافت نکرده است، این امکان شاید بازتاب تنشهای موجود در رابطه دوجانبه باشد که شامل مسائل حقوق پرواز و اختلافات مرزی است.
برخی از حرکات قبلی اولی، مانند امضای توافقنامههای مشارکت با پکن و از سرگیری تمرینات مشترک نظامی که در دوران پاندمی کووید-۱۹ به حالت تعلیق درآمده بودند، نیز موجب نگرانیهایی در دهلی نو شده است. هدف رهبر نپالی برای نزدیک شدن به عملیاتی کردن BRI در نپال—که روز چهارشنبه توافقنامه چارچوب همکاری BRI امضا کرد—با نظر هند که قاطعانه این ابتکار را رد کرده است، همخوانی ندارد.
البته نباید از تنشهای بین نپال و هند مبالغه کرد. اولی در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک در سپتامبر با نخستوزیر هند، نارندرا مودی، دیدار کرد. طبق گزارش مقامات نپالی، مودی ابراز امیدواری کرد که به زودی به نپال سفر کند؛ اولی در ماه اوت به طور رسمی از او دعوت کرد.
هر دو طرف اهرمی دارند که باعث تضمین ادامهی روابط قوی میشود. برای هند، کمکهای مالی گسترده و توسعهای است که نپال بهشدت به آن وابسته است. و دولت نپال میداند که نفوذ فزاینده چین در کشور—چه از نظر اقتصادی و چه سیاسی—به دهلی نو انگیزه میدهد که بر روابط دوجانبه با کاتماندو بیشتر تمرکز کند.
بازدید اولی از پکن و تلاش گستردهتر او برای نزدیکی به چین باید به عنوان بیانی از قصد او برای پیوستن به اردوگاه چین محسوب نشود، بلکه به عنوان اعمال خودمختاری استراتژیک بیشتر با بهبود تعادل روابط نپال با هند و چین دیدهشود. (این موضع مشابه با حکومات جدید مالدیو و سریلانکا است.)
هرچند تنشهای نپال و هند محدود است، اما همچنان واقعی هستند. نگرانیهای دیرینهای از هند در نپال وجود دارد، از تحریمهای اقتصادی دورهای تا تصورات عمومی که دهلی نو به طور متفرعنانهای نسبت به کاتماندو رفتار میکند. اولی باید دو توازن ظریف را مدیریت کند: یکی با متحدان سیاسیاش و دیگری با هند و چین.
تنشهای هند و بنگلادش عمیقتر میشوند. تنشها بین دهلی نو و داکا از زمانی که شیخ حسینه، نخستوزیر بنگلادش و یکی از شرکای نزدیک هند، در ماه اوت تحت فشار استعفا داد، در حال افزایش بوده است. این هفته بعد از توسعههای دراماتیک در هر دو کشور، به اوج خود رسیدند.
هفته گذشته، فعال هندو بنگلادشی، چینموی کریشنا داس، به اتهام فتنه دستگیر شد، که باعث شد هند نگرانی عمیق خود را ابراز کند و تقاضا کند بنگلادش امنیت هندوها را تضمین کند. هند ادعا میکند که جامعه هندو بنگلادش با تهدیدات امنیتی فزایندهای مواجه شده که شامل افراطگرایان اسلامی میشود که از رفتن حسینه جرئت یافتهاند.
گزارشهای بنگلادشی صدها حمله به هندوها را شناسایی کردهاند، اما کارزارهای شدید رسانههای اجتماعی درباره تهدیدات نسبت به هندوها در بنگلادش خشمگینانهای را در هند به ارمغان آورده است. روز دوشنبه، جمعیتی ساختمان دفتر دستیار کمیسیون عالی بنگلادش در آگرتلا، هند، را اشغال کرد. دانشجویان دانشگاه داکا—برخی از آنها هندو—در پاسخ به این رویدادها به تظاهرات ضد هندوستان پرداختند.
دوره حسینه با روابط نزدیک دولت به دولت بین هند و بنگلادش مشخص بود اما در سطح مردم با تنشهایی همراه بوده است. بسیاری از بنگلادشیها، شامل برخی سیاستگذاران، علیه سیاستهای هندو-ملیگرایانه مودی و نفوذ بیش از حد هندوستان در بنگلادش اعتراض کردهاند.
این که برخی از این رهبران اکنون در داکا قدرت دارند، چالشهایی را به وجود آورده است—نه به ذکر فاش شدن اخیر که طی ۱۵ سال قدرت حسینه، میلیاردها دلار از بانک مرکزی بنگلادش به سرقت رفته است. علایق اقتصادی و امنیت مرزی از جمله عواملی هستند که به بنگلادش و هند انگیزه میدهند تا روابط خود را حفظ کنند، اما این رابطه در حال تجربه بزرگترین تنش خود در چند دهه اخیر است.
فایروال اینترنت پاکستان. در ماه سپتامبر، رسانههای پاکستانی گزارش دادند که مقامات در حال نصب یک دیوار آتش ملی هستند تا محتوایی که دولت آن را تبلیغات میداند تحت نظر بگیرند. گزارشهای دقیق از الجزیره نشان میدهد که این برنامهها به سرعت در حال پیشرفت است و این فایروال از فناوری چینی استفاده میکند.
این امر تهدید بزرگی برای اقتصاد پاکستان به همراه دارد، با برآوردهای اولیه که نشان میدهد فایروال ممکن است منجر به خساراتی بالغ بر ۳۰۰ میلیون دلار شود. اینترنت پاکستان همچنین تحت تأثیر کندیها و سایر اختلالات ایجاد شده توسط فایروال قرار خواهد گرفت؛ نرخ استفاده از کابلهای فیبر نوری در کشور که امکان اتصال سریعتر و مطمئنتر را فراهم میکند، بسیار پایین است—به ویژه نسبت به چین.
دولت پاکستان به طور رسمی استفاده از فایروال را تأیید نکرده است، اما اگر این کار را کند، احتمالاً به تهدیدات تروریستی و حملات سایبری هند به عنوان توجیه اشاره خواهد کرد. با این حال، تمرکز اصلی فایروال بر خاموش کردن نارضایتیهای آنلاین، به خصوص فعالیتهای حزب و حامیان نخستوزیر سابق عمران خان است. از آنجا که بسیاری از منتقدان سرسخت اسلام آباد در خارج از کشور مستقر هستند، دامنه آن محدود خواهد بود.
دهلی نو انتقالات در ایالات متحده را مشاهده می کند. هند به احتمال فراوان از دو تحول اخیر در ایالات متحده اطلاع دارد. شنبه گذشته، دونالد ترامپ رئیسجمهور منتخب ایالات متحده تهدید کرد که در صورتی که گروهی که شامل هند نیز میشود، ارز جدیدی ایجاد کند، تعرفههای ۱۰۰ درصدی بر کشورهای BRICS اعمال خواهد کرد.
این موضوع واقعیت ندارد: کشورهای BRICS هیچ برنامهای برای رفتن به این سمت ندارند، و دهلی نو اعلام کرده است که از ایجاد ارز جدیدی حمایت نخواهد کرد. اما این یادآور خط مشی سخت ترامپ بر تعرفهها است که میتواند برای روابط ایالات متحده و هند تنشهایی ایجاد کند، ارتباطی که باید در دوره دوم او شکوفا شود.
ترامپ همچنین کَش پاتل، یک آمریکایی هندیتبار، را به عنوان مدیر افبیآی انتخاب کرده است. پاتل از ملیگرایی هندو مودی حمایت کرده است. چنین نزدیکی ممکن است انگیزهای برای پاتل باشد—اگر تأیید شود—تا به وزارت دادگستری ایالات متحده فشار وارد کند تا دو تحقیقات را کاهش دهد: یکی که ادعای دست داشتن دولت هند در یک طرح ناموفق ترور در نیویورک دارد و دیگری که اخیراً علیه میلیارد هندی گوتام آدانی به اتهام رشوهخواری کیفرخواست شده است.
البته، اگر ترامپ بخواهد این تحقیقات ادامه یابد، پاتل—که به وفاداری عمیقش به رئیسجمهور منتخب شناخته میشود—احتمالاً برای مقاومت در برابر آن تلاش نخواهد کرد.
یکی از جالبترین داستانهای مربوط به اعتراضات هفته گذشته در پاکستان—که هزاران نفر در اسلامآباد جمع شدند و خواستار آزادی رهبر مخالف زندانی خان شدند—نقش مرکزی همسر خان، بوشرا بیبی بود.
بوشرا بیبی که فردی بسیار خصوصی است و اخیراً از دوره کوتاه زندان خود آزاد شده، به عنوان رهبر اعتراض ظاهر شد. او در کنار مقامات بلندپایه حزب تحریک انصاف پاکستان (PTI) ایستاد و از معترضان خواست تا با او در خیابان بمانند. در نهایت، او و دیگر رهبران به سرعت محل اعتراض را ترک کردند و تجمع با سرکوب مقامات متوقف شد.
حضور بیبی احتمالاً نشان دهنده تنش بین خان و دیگر رهبران PTI است. گزارشها حاکی از آن است که خان به دیگران اعتماد نداشت که رهبری اعتراضی را که دولت وعده سرکوب آن را داده بود، به عهده بگیرند؛ واقعاً، بسیاری از رهبران حزبی برای عدم حضور در این اعتراضات مورد انتقاد قرار گرفتند. اما بیبی بحثبرانگیز است: برخی از حامیان خان او را معتبر و صادق میبینند، در حالی که دیگران به او خشمگین هستند که معترضان را در برابر خشم دولت رها کرده است.
برخی از رهبران حزبی نیز ناراضی هستند که بیبی پیشنهاد دولت برای انتقال اعتراضات به خارج از اسلامآباد را نپذیرفت و بر اجرای فراخوان اولیه خان برای آوردن معترضان به منطقه مرکزی نزدیک به ساختمانهای دولتی که ورود به آن ممنوع اعلام شده بود، اصرار کرد. در نتیجه، این اعتراضات به جز عمیقتر کردن شکافها درون حزب، دستاورد چندانی نداشتند.
سرمقالهای از چین و کره شمالی برنامههای جنگی ایالات متحده را نابود میکند نوشتهٔ رافائل اس. کوهن
اهمیت سقوط حلب برای روسیه از حمیدرضا عزیزی و نیکول گراجوسکی
دلیل واقعی چرخش عربستان سعودی به سمت ایران توسط استیون ای. کوک
در شماره چاپی، وی.کی. ساراسوات، پراچی پریا و انیردا گوش استدلال کردهاند که هند نباید به مشارکت اقتصادی جامع منطقهای، یک توافق تجارت آزاد آسیایی، بپیوندد. “مسیر رشد پایدار هند در دستیابی به مشارکتهای تجاری استراتژیک نهفته است که باعث تقویت، و نه تضعیف، اکوسیستم تولیدی آن میشود”، آنها مینویسند.
فعال حقوق معلولین سابرینا سلطاناً در روزنامه دیلی استار فقدان پیشرفت در رفع تبعیض علیه افراد دارای معلولیت در بنگلادش را محکوم میکند. “[ما] همچنان با آزار و اذیت در حوزههای کلیدی مانند آموزش، اشتغال، بهداشت، مسکن، حقوق ملکی، تشکیل خانواده، برنامههای کمک هزینه، و ثبت شناسایی معلولیت مواجه هستیم”، او مینویسد.
سرمقالهای از کوئنسل تاثیرات کیفرخواست آدانی بر مذاکرات در بوتان بین شرکت قدرت سبز دروک و گروه آدانی درباره یک قرارداد احتمالی تولید نیروی هیدرولیکی را بررسی میکند. “افرادی که در مذاکرات درگیر و نظارهگر تحولات اخیر هستند اطمینان دارند که تا زمانی که توافقنامه بهطور متقابل سودمند باشد، نمیباید دلایلی برای نگرانی وجود داشته باشد”، این سرمقاله استدلال میکند.