فعال حقوق بشر، اولکساندرا ماتویچوک گفت: «مردم در اوکراین خواهان صلح هستند، اما صلح زمانی به دست نمی‌آید که کشوری که مورد تهاجم قرار گرفته، جنگیدن را متوقف کند. این صلح نیست، این اشغال است.»
در رویدادی از آتلانتیک کاونسل در روز سه‌شنبه، ماتویچوک – برنده جایزه صلح نوبل ۲۰۲۲ و رئیس مرکز آزادی‌های مدنی در اوکراین – جزییات آنچه کشورها تحت اشغال روسیه تحمل کرده‌اند را بر اساس تجربه اوکراین توضیح داد: «شکنجه، تجاوز و ناپدید شدن‌های اجباری، انکار هویت شما، فرزندخواندگی اجباری فرزندان خودتان، اردوگاه‌های تصفیه، و گورهای جمعی.»
ماتویچوک، به عنوان هماهنگ‌کننده Euromaidan SOS، به فعالان و سازمان‌های سراسر اوکراین پیوسته تا جنایات جنگی روسیه را که در طول جنگ رخ می‌دهد، مستند کنند. او گفت که این گروه تاکنون بیش از هشتاد هزار مورد را ثبت کرده است. او افزود: «اما این تنها نوک کوه یخ است.»
او اضافه کرد: «هیچ دلیل قانونی برای انجام چنین کارهایی وجود ندارد و همچنین هیچ ضرورت نظامی در آن نیست. روس‌ها این کارهای وحشتناک را فقط به این دلیل انجام داده‌اند که می‌توانستند.»
در زیر، بخش‌های مهم‌تری از گفت‌وگو، که توسط خبرنگار خبری کنگره NBC، جولی تسرکین، هدایت شد، آمده است.
یک سابقه جدید
ماتویچوک استدلال کرد که «اوکراین تنها ابزاری» برای رئیس‌جمهور روسیه ولادیمیر پوتین است تا «نظم جهانی را بشکند» و «قوانین بازی را با زور تغییر دهد.» او توضیح داد که از طریق جنگ در اوکراین، پوتین در تلاش است جهان را قانع کند که حقوق بشر و آزادی نمی‌توانند از جنگ حفاظت کنند و بنابراین «ارزش‌های جعلی» هستند.
اگر او موفق شود، وی افزود: «این اقدام دیگر رهبران اقتدارگرا را تشویق خواهد کرد تا کار مشابهی انجام دهند.» او نشان داد که چگونه اوکراین توسط پهپادهای ایرانی مورد حمله قرار می‌گیرد، چگونه چین از صنعت دفاعی روسیه حمایت کرده و گزارش شده است که کره شمالی نیز مهمات و پرسنل به روسیه فرستاده است.
ماتویچوک استدلال کرد که اتحاد اقتدارگرا، که با «بی‌مجازات بودن کامل» روسیه در صحنه جهانی – پس از ارتکاب جنایات از اوکراین تا مالی، سوریه و فراتر از آن بدون تنبیه – همراه شده است، پیامدهای جهانی دارد. او هشدار داد که نظم جهانی «در حال سقوط است» و سیستم صلح بین‌المللی منقضی شده است. «ما باید این سیستم را از نو آغاز کنیم.»
اوکراین، به گفته او، می‌تواند سابقه‌ای شبیه به محاکمات نورنبرگ پس از جنگ جهانی دوم تعیین کند. «ما باید هم‌اکنون یک دادگاه ویژه برای تجاوز تشکیل دهیم و پوتین، [دیکتاتور بلاروس الکساندر لوکاشنکو] و دیگر جنایتکاران را محاکمه کنیم و این سابقه در آینده برای دیگر نقاط جهان مورد استفاده قرار خواهد گرفت.»
در مورد اینکه آیا سازمان ملل متحد یا دادگاه کیفری بین‌المللی مسیرهایی را برای محاکمه پوتین ارائه خواهند داد، ماتویچوک گفت: «من امید دارم، اما امید یک استراتژی نیست. ما به استراتژی و اقدام قاطع نیاز داریم.»
کارهای خارق‌العاده با قدرت مردم معمولی
ماتویچوک کار مردم «معمولی» را در اوکراین که کارهای «خارق‌العاده» انجام می‌دهند، زنده ماندن در زیر گلوله‌باران توپخانه، انجام نجات‌ها و ارائه کمک‌های انسانی تحسین کرد. در دیگر کشورها نیز «مردم معمولی» پناهجویان را میزبانی می‌کنند و از دولت‌هایشان خواستار ارائه سلاح به اوکراین می‌شوند.
با توجه به آن حمایت و آنچه او در حقوق بشر طی بیست سال گذشته دیده است، او استدلال کرد که «زمانی که نمی‌توانید به ابزارهای قانونی یا ضمانت‌های بین‌المللی یا سیستم صلح و امنیت سازمان ملل متحد تکیه کنید، هنوز می‌توانید به مردم تکیه کنید… مردم عادی می‌توانند تأثیر بسیار بیشتری داشته باشند از آنچه که حتی تصور می‌کنند.»
ماتویچوک استدلال کرد که مسئولان در پایتخت‌های غربی خیلی بیشتر برای انجام دادن دارند: دادن توانایی به اوکراین برای حمله به تأسیسات در روسیه با سلاح‌های ارائه شده توسط آمریکا، به جریان انداختن دارایی‌های بلوکه شده روسیه برای نیازهای دفاعی اوکراین و بستن «در پشتی» که روسیه برای دور زدن تحریم‌ها استفاده کرده است. او گفت: «ما هنوز در هواپیماها و پهپادها، قطعاتی از شرکت‌های آمریکایی، [آلمانی] و [سوئیسی] پیدا می‌کنیم.»
اما فراتر از همه این‌ها، او استدلال کرد که «ما به تعیین یک هدف مشترک نیاز داریم»، و توضیح داد که به جای کمک به اوکراین برای جلوگیری از شکست، هدف باید «بگذارید اوکراین پیروز شود» باشد.
بُعد انسانی
ماتویچوک گفت که به‌جز اینکه چه کسی در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا پیروز شود، «اوکراینی‌ها به مبارزه ما برای آزادی ادامه خواهند داد.» او توضیح داد که با هدف قرار گرفتن همه جنبه‌های اوکراین توسط پوتین، از جمله فرهنگ آن، «ما هیچ انتخابی نداریم. اگر مبارزه را متوقف کنیم، دیگر ما نخواهیم بود.»
او اضافه کرد: «بسیار مهم است… که بُعد انسانی را از دست ندهیم.» در طول این گفتگو، او داستان‌های وحشتناکی درباره زنان و کودکان اوکراینی که با شرایط وحشتناک مواجه شده‌اند، از جمله دختری جوان که برای نجات مادرش میان آوار کَنده بود، نقل کرد.
ماتویچوک کار زنان اوکراینی را تحسین کرد که بسیاری از آن‌ها به تلاش‌های جنگی کمک کرده‌اند، از پیوستن به نیروهای مسلح تا مستندسازی جنایات جنگی. او گفت: «زنان اوکراینی در خط مقدم این نبرد برای آزادی و دموکراسی قرار دارند، زیرا شجاعت جنسیت ندارد.»
او گفت: «ما انسان هستیم، خدایان نیستیم. اما با هم قطره‌هایی در اقیانوسیم و اقیانوس می‌تواند تاریخ را تغییر دهد.»
🔴 اندیشکده: #Atlantic_Council
🔵 تاریخ انتشار: ۱۴۰۳/۰۷/۲۵
🟠 نویسنده: Katherine Walla
