از هفتم اکتبر، موجی از مهاجرت از سرزمین های اشغالی به کانادا در جریان است و این بر اساس گزارشی است که در روزنامه عبریزبان هاآرتص آن را منتشر کرده است. تعداد صهیونیست هایی که به کانادا مهاجرت کردهاند، نسبت به مدت مشابه در سالهای گذشته ۵۰۰٪ افزایش یافته است. از ابتدای سال جاری، حدود ۸۰۰۰ صهیونیست به کانادا مهاجرت کردهاند، در حالی که این رقم در سال ۲۰۲۲ تنها ۱۵۰۵ نفر بوده است. تخمین زده میشود که تا پایان سال، تعداد کل مهاجران از مرز ده هزار نفر فراتر رود؛ رقمی بیسابقه که نشاندهنده پدیدهای است که نیازمند بررسی دقیق است؛ خصوصا اگر در چارچوب پیامدهای طوفان الاقصی قرار گیرد که در آن مهاجرت معکوس از فلسطین اشغالی به بیش از یک میلیون شهرکنشین که از این رژیم اشغالگر به مقصد کشورهای غربی امن مهاجرت کردهاند، رسیده است.
دلایل مهاجرت جمعی
مهاجرت صهیونیست ها به کانادا پدیده جدیدی نیست اما در ماههای اخیر به شدت افزایش یافته است. این امر به مجموعهای از عوامل مرتبط با اوضاع امنیتی، سیاسی و اجتماعی در فلسطین اشغالی برمیگردد. رژیم صهیونیستی از زمان تشدید حوادث در اکتبر ۲۰۲۳، موج بیسابقهای از درگیریها را تجربه کرده است که منجر به افزایش تنش بین طرفهای مختلف شده است. افزایش موج عملیات مقاومت، تشدید عملیاتهای کشتار جمعی در غزه و افزایش سطح خشونت نیروهای اشغالگر و شهرکنشینان در کرانه باختری به طوری که زندگی صهیونیست ها به دلیل احتمال انجام عملیاتهای فلسطینیان علیه اشغالگران و شهرکنشینان، همگی دلایل این رویداد است.
همچنین، بیثباتی سیاسی در داخل رژیم اشغالگر به دلیل اختلافات شدید در دولت این رژیم در مورد سیاستهای امنیتی، اقتصادی و اجتماعی، باعث شده است که بسیاری از شهرکنشینان در فلسطین اشغالی احساس بیاعتمادی به رهبرانشان کنند. بسیاری از صهیونیستها به ویژه با ادامه منازعه فلسطین و این رژیم نگران آینده خود در فلسطین اشغالی هستند، این احساس با نشانههای زیر تقویت میشود:
ترس از انزوای بینالمللی: رژیم صهیونیستی با انتقادات فزایندهای از سوی جامعه بینالمللی در مورد سیاستهای خود در سرزمینهای فلسطین اشغالی مواجه است که میتواند منجر به تحریمهای اقتصادی یا سیاسی شود.
تغییرات منطقهای: با توجه به جنایات کشتار جمعی ارتکاب یافته توسط ارتش رژیم صهیونیستی، برخی از کشورهای عربی در عادیسازی روابط خود با رژیم اشغالگر تردید دارند. صهیونیست ها از این میترسند که این امر مقدمهای برای از دست دادن حمایت بینالمللی سنتی از آنها باشد که کشورشان به آن متکی است؛ حمایتی که از سوی قدرتهای غربی و به ویژه ایالات متحده آمریکا که بار سنگین حمایت مالی و تسلیحاتی از رژیم اشغالگر، پشتیبانی بینالمللی از آن و محافظت از آن در برابر تحریمها را بر دوش میکشد، تأمین میشود. کانادا با دارا بودن سیستم اقتصادی و اجتماعی پیشرفته و ثبات سیاسی به عنوان یکی از جذابترین کشورهای جهان برای مهاجران شناخته میشود. کشوری غربی که به مهاجران متخصص و با تجربه در زمینههای علمی و حرفهای مختلف نیاز دارد. کانادا از نظر آموزش و مراقبتهای بهداشتی، دارای سیستمهای آموزشی و درمانی در سطح بهترینهای جهان است و این امر آن را به مقصدی ایدهآل برای خانوادههایی تبدیل کرده که به دنبال آیندهای بهتر برای فرزندان خود هستند. از نظر فرصتهای شغلی، کانادا بازار کار متنوعی بهویژه در بخشهای فناوری و نوآوری ارائه میدهد که جوانان صهیونیست جویای موفقیت را به خود جذب میکند.
جستجوی سرزمین جدید یا فرار از واقعیت؟
این موضوع سوالات زیادی را در مورد انگیزههای واقعی پشت این مهاجرت جمعی مطرح میکند. آیا این تلاشی برای یافتن سرزمین جدید است؟ مطمئناً کانادا برای کسانی که به دنبال زندگی باثباتتر و مرفهتر هستند، مقصدی جذاب است. مهاجران در تلاش هستند تا دور از درگیریها و تنشهای روزمره، زندگی جدیدی بسازند. همچنین برخی از تحلیلگران اشاره میکنند که بخشی از جوانان صهیونیست تلاش می کنند از خدمت اجباری در ارتش این رژیم اجتناب کنند. برخی احساس میکنند که اشغال سرزمینهای فلسطینی توسط صهیونیست ها برای همیشه دوام نخواهد داشت و تحولی تدریجی به نفع آرمان فلسطین در حال وقوع است که حداقل سه جنبه دارد:
تغییر فضای بینالمللی: نشانههایی از تغییر در مواضع جهانی در مورد مسئله فلسطین وجود دارد که رژیم صهیونیستی را تحت فشار فزایندهای قرار میدهد.
به رسمیت شناختن حق فلسطینیان: شاید بخشی از صهیونیست ها به این درک رسیدهاند که راهحلهای سیاسی ممکن است مستلزم امتیازات بزرگی باشد و این امر آنها را به جستجوی آیندهای دور از این فشارها سوق میدهد. صدور حکم دادگاه کیفری بینالمللی مبنی بر دستگیری نخستوزیر رژیم اشغالگر نتانیاهو و وزیر جنگ سابقش گالانت که رژیم اشغالگر را در گرداب محکومیتهای بینالمللی پیاپی فرو برده است. آیا این تلاش برای اشغال جدید سرزمینهای کانادا است؟ برخی نگران هستند که این مهاجرت بخشی از یک راهبرد بلندمدت برای تکرار تجربه شهرکسازی در سرزمینهای جدید باشد.
تشکیل لابی قدرتمند: نگرانی وجود دارد که مهاجران صهیونیست در تلاش برای تشکیل یک لابی تأثیرگذار در جامعه کانادا باشند که ممکن است بر سیاستهای دولت محلی تأثیر بگذارد. این مهاجرت جمعی فزاینده میتواند منجر به تغییرات جمعیتی در شهرهای بزرگ کانادا شود که ممکن است نگرانیهای ساکنان بومی را برانگیزد. مهاجرت صرفاً جابجایی جغرافیایی نیست، بلکه ابعاد فرهنگی و اجتماعی دارد که میتواند بر جوامع مهجر پذیر تأثیر بگذارد. مهاجرت صهیونیست ها به کانادا میتواند همزمان اثرات مثبت و منفی داشته باشد. از سویی دیگر احتمال بروز تنشهای فرهنگی یا اجتماعی به دلیل تفاوت در ارزشها یا منافع وجود دارد. کما اینکه کانادا با چالش حفظ تعادل بین پذیرش مهاجران و حفاظت از هویت ملی خود مواجه است.
سیاستهای ادغام گروههای مهاجر جدید، مانند گروه شهرکنشینانِ تازه وارد از فلسطین اشغالی هم مستلزم برنامههای مؤثر برای ادغام مهاجران جدید در جامعه کانادا بدون تأثیرگذاری بر جمعیت بومی است. مهاجران نقش مهمی در ادغام شدن به شکل مثبت دارند و از طریق احترام به قوانین و فرهنگ کشور میزبان این امر صورت می گیرد. اما این موضوع، با توجه به رفتارهای تهاجمی و تحریکآمیز نگرانکنندهی گروه صهیونیستی تازه وارد به کانادا مشکلات بزرگی را ایجاد میکند. نمیتوان پدیده مهاجرت صهیونیست ها به کانادا را از زمینه سیاسی و اقتصادی جهانی جدا کرد. کما اینکه ممکن است سازمان ملل متحد نیاز به نظارت بر این پدیده داشته باشد تا اطمینان حاصل شود که به بحران جمعیتی یا سیاسی تبدیل نشود. این مهاجرت میتواند بر ماهیت روابط بین کانادا و رژیم صهیونیستی تأثیر بگذارد، بهخصوص اگر نگرانیهای داخلی در کانادا را برانگیزد. این پدیده میتواند پیامدهایی در سطح منطقهای داشته باشد زیرا ممکن است زمینه را برای بحثهای بیشتر در مورد آینده منازعه فلسطین و رژیم صهیونیستی فراهم کند. در پایان با ادامه موج مهاجرت صهیونیست ها به کانادا، سؤال اصلی همچنان مطرح است: آیا این فقط یک پدیده گذراست یا آغاز تحولات راهبردی عمیق؟ آینده نزدیک ابعاد واقعی این مهاجرت و تأثیرات آن بر رژیم صهیونیستی و کانادا و بر منازعه عربی و صهیونیستی و بر جامعه جهانی بهطور کلی را آشکار خواهد کرد.